Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết từ sáng sớm ngày 21-5 đến ngày 24-5, ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa vừa, mưa to có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 150-300 mm, có nơi trên 350 mm, riêng khu vực Tuyên Quang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc có lượng mưa 200-400 mm, có nơi trên 450 mm. Một số nơi có lượng mưa lớn như: Tam Đảo (Vĩnh Phúc) 808 mm, Xuân Khánh (Thanh Hóa) 594 mm, Đại Từ (Thái Nguyên) 554 mm, Quân Chu (Thái Nguyên) 692 mm, Kiến Thiết (Tuyên Quang) 612 mm, Tam Dương (Vĩnh Phúc) 496 mm, Đông Lai (Hòa Bình) 442 mm, Phúc Thọ (Hà Nội) 396 mm,...
Mưa lớn bất thường khiến nhiều tuyến đường của TP Vĩnh Yên ngập sâu, người dân đi bắt cá trên phố - Ảnh: OFFB
Theo lý giải của cơ quan dự báo, thông thường trong tháng 5 (tháng chuyển tiếp giữa gió mùa Đông Bắc và gió mùa Tây Nam), dưới tác động của rãnh gió mùa, các tỉnh miền Bắc vẫn thường xuyên xuất hiện các đợt mưa rào và dông. Vì thế, những đợt mưa tương tự như đợt mưa từ ngày 21-5 ở Bắc Bộ không phải xảy ra lần đầu tiên.
Theo báo cáo nhanh của các tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai, Điện Biên,Sơn La, Cao Bằng, Lai Châu, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, đợt mưa lũ vừa qua ở miền Bắc đã làm 5 người chết, 6 người bị thương; 404 nhà hư hỏng, ngập 27.987 ha lúa, hoa màu và 853ha thủy sản
"Tuy nhiên, đợt mưa diện rộng lần này có cường độ lớn, tổng lượng mưa phổ biến từ 100-250 mm, một số nơi như Vĩnh Phúc xuất hiện lượng mưa kỉ lục; tại Tam Đảo lượng mưa 4 ngày lên tới 808 mm, đây là lượng mưa cao nhất trong tháng 5 từ trước tới giờ"-Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho hay.
Trong 2 ngày 23 và 24-5, tại khu vực Tây Bắc, Việt Bắc và một số nơi ở vùng đồng bằng Bắc Bộ (trong đó có thủ đô Hà Nội) đã có mưa rất lớn, lượng mưa phổ biến từ 250-300 mm. Tổng lượng mưa 2 ngày một số nơi đã vượt so với lượng mưa tháng trung bình nhiều năm từ 30-50%.
Trong ngày 23-5 tại khu vực Tam Đảo (Vĩnh Phúc) có mưa to với lượng mưa đo được là 464 mm/ngày. Đây là lượng mưa ngày lớn nhất ghi nhận tại Tam Đảo từ năm 1962 tới nay, lượng mưa ngày kỷ lục trước đó là 379 mm/ngày ghi nhận vào ngày 25-8-2003.
"Qua đó có thể thấy đây là một đợt mưa lớn ít gặp. Trong quá khứ, đợt mưa lớn gần nhất trong tháng 5 có cường độ tương tự ở Bắc Bộ xảy ra vào ngày 23 đến 26-5-2016. Điều này có thể là một dấu hiệu cho thấy năm nay có khả năng sẽ là một năm có nhiều thiên tai bất thường ở nước ta"- cơ quan khí tượng lưu ý.
Ngoài ra, hiện tượng La Nina được dự báo tiếp tục duy trì trong những tháng tới và chi phối mạnh đến diễn biến thiên tai trong năm 2022. Mặc dù không thể khẳng định chắc chắn La Nina sẽ gây ra thiên tai cụ thể thế nào nhưng theo phân tích thống kê, những năm La Nina thường có mưa lũ nhiều và phức tạp ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Từ chiều tối 26 đến đêm 28-5 mưa ở Bắc Bộ có khả năng tăng trở lại, tập trung ở khu vực Tây Bắc, Việt Bắc, miền đông Nam Bộ. Lượng mưa phổ biến 20-50 mm/ngày. Hai ngày 29 và 30-5 chủ yếu là mưa dông xảy ra vào buổi chiều tối ở các khu vực kể trên.
Cơ quan khí tượng cảnh báo do mưa lớn đã kéo dài nhiều ngày, trong những ngày tới, mưa dông và mưa lớn cục bộ liên tục xảy ra rải rác ở vùng núi và trung du Bắc Bộ. Do vậy, cần đề phòng khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh trong mưa dông; nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh vùng núi Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và ngập úng tại các khu vực trũng, thấp.