Các mẫu ô tô thuần điện và hybrid chiếm ưu thế tại Triển lãm Ô tô Việt Nam (Vietnam Motor Show) 2024 với chủ đề "Công nghệ mở tương lai xanh" diễn ra ở TP HCM. Trước đó, hàng loạt mẫu xe điện, xe lai của nhiều thương hiệu đã ra mắt và được thị trường đón nhận.
Cuộc đua mới
Subaru - một trong những hãng ô tô vốn bảo thủ với chiến lược tập trung sản xuất xe xăng - mới đây chào bán mẫu Crosstrek hybrid hoàn toàn mới, giá hơn 1 tỉ đồng. Tương tự, Honda cũng không còn trung thành với ô tô xăng, quyết định trình làng 2 mẫu xe điện hybrid là CR-V và Civic. Trong khi đó, Toyota, với thế mạnh là ô tô hybrid, cũng vừa giới thiệu thêm mẫu xe thuần điện FT-3e với thiết kế ấn tượng, nhiều ưu điểm.
Một mẫu ô tô điện của hãng xe Trung Quốc BYD được giới thiệu tại Triển lãm Ô tô Việt Nam .Ảnh: VĨNH TÙNG
Đang nổi đình đám trên thị trường với 3 mẫu ô tô điện chào bán vào tháng 7-2024, hãng xe Trung Quốc BYD tiếp tục tung ra bộ đôi M6 và HAN. Đồng thời, giới thiệu chiếc YangWang U8 với thiết kế đồ sộ, trang bị thêm động cơ xăng có chức năng nạp điện vào pin.
Một hãng xe khác là Skoda cũng vừa giới thiệu ra thị trường Việt Nam mẫu ô tô điện Enyaq iV được lắp ráp tại nhà máy ở tỉnh Quảng Ninh, có thể di chuyển 340 - 566 km cho mỗi lần sạc đầy. MG chịu chơi hơn khi mở bán "siêu" xe điện thể thao 2 cửa Cyberster, giá hơn 3 tỉ đồng. Ngoài ra, mẫu MPV thuần điện cỡ lớn IM LS7 - Intelligent của MG với hệ dẫn động 4 bánh, khả năng tăng tốc từ 0 đến 10 km chỉ trong 4,5 giây cũng được mở bán tại Việt Nam.
Không riêng ô tô, thị trường xe máy điện cũng bước vào cuộc đua mới khá sôi động. "Ông lớn" Honda tự tin với thị phần dẫn đầu - khoảng 80% - nên lâu nay cố thủ sản xuất xe máy chạy xăng. Tuy nhiên, xe máy điện gần đây phát triển mạnh mẽ và ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng, buộc Honda Việt Nam phải nhảy vào thị trường này với 2 mẫu ICON e và CUV e.
Hãng xe máy Yamaha sau khi bán ra mẫu xe máy điện Neo'S đã có thêm 2 mẫu mới là MOTOROiD2 và ELOVE, trong đó MOTOROiD2 được tích hợp trí tuệ nhân tạo có khả năng tự cân bằng, nhận diện và tương tác với chủ xe.
Cần chính sách đủ mạnh
Ông Okutani Masahiro, đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), nhận định ngành xe máy tại Việt Nam đang đứng trước giai đoạn chuyển dịch lớn, khi xu hướng xanh hóa và tiết kiệm năng lượng ngày càng được người tiêu dùng đón nhận.
Với ngành ô tô, ông Nakano Keita, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), cũng cho rằng đã đến lúc chuyển sang sản xuất xe "xanh" nhằm hướng tới phát triển bền vững. Các giải pháp năng lượng xanh, giảm phát thải và công nghệ an toàn được nhiều hãng xe đặt lên hàng đầu. Theo Chủ tịch VAMA, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và sự nỗ lực của các doanh nghiệp, ngành ô tô sẽ có bước tiến quan trọng theo hướng xanh hóa.
PGS-TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô - Đại học Bách khoa Hà Nội, nhìn nhận việc chuyển đổi sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch không chỉ giúp giảm thiểu lượng phát thải khí nhà kính mà còn thúc đẩy tiến bộ công nghệ trong ngành ô tô. Xe điện hóa, đặc biệt là xe hybrid và thuần điện, là tương lai tất yếu của giao thông toàn cầu, do đó Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu cũng như ứng dụng những giải pháp này.
Cũng theo TS Phúc, xu hướng chuyển đổi sang sản xuất xe điện hóa đã nhen nhóm từ năm 2015 và gia tăng mạnh từ năm 2020. Tại Việt Nam, làn sóng này thể hiện rõ khi số lượng xe hybrid và xe thuần điện ngày càng tăng, từ thương hiệu bình dân đến xe sang. Trên thế giới, quá trình chuyển đổi xe điện hóa được đẩy nhanh bởi nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật, châu Âu... có chính sách hỗ trợ như giảm thuế, trợ cấp tiền, cung cấp bãi đỗ miễn phí... Ngay trong khu vực ASEAN, Thái Lan và Indonesia đã có chính sách miễn phí trước bạ, thuế nhập khẩu đối với xe thuần điện.
Tại Việt Nam, các dòng xe thuần điện được ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt với mức chỉ 3%, áp dụng từ ngày 1-3-2022 đến 28-2-2027. Trong khi đó, xe hybrid sạc điện vẫn chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 70% so với xe xăng và xe hybrid thông thường không được hưởng ưu đãi.
Xu thế toàn cầu
Liên quan chính sách ưu đãi thuế, ông Nguyễn Trung Thắng, Giám đốc Bộ phận thuế Công ty TNHH Thuế và Tư vấn KPMG, cho rằng việc khuyến khích tiêu dùng các dòng xe thuần điện là phù hợp với xu thế toàn cầu. Tuy nhiên, trong bối cảnh cơ sở hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam chưa phát triển đầy đủ, Chính phủ nên cân nhắc các giải pháp khuyến khích thay thế xe động cơ đốt trong bằng các dòng xe hybrid thân thiện với môi trường.
