Năm 2022, hoạt động thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục phát triển, trở thành kênh phân phối quan trọng và hấp dẫn người tiêu dùng. Doanh thu thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam năm 2022 tăng trưởng 20% so với năm 2021, đạt 16,4 tỉ USD, chiếm 7,5% doanh thu bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng cả nước. Sự bùng nổ của thương mại điện tử đòi hỏi phải siết chặt công công tác quản lý thuế thời gian tới.
Thu hàng ngàn tỉ đồng từ Google, Facebook..
Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết năm 2023, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành thuế là thực hiện đồng bộ các giải pháp trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số của các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở kinh doanh tại Việt Nam.
Cơ quan thuế sẽ siết quản lý thuế trên các nền tảng xuyên biên giới
Riêng trong năm 2022, Tổng cục Thuế đã triển khai cổng thông tin điện tử dành riêng cho nhà cung cấp nước ngoài và cổng tiếp nhận thông tin từ sàn thương mại điện tử. Chính thức triển khai từ 21-3, đến hết năm 2022, đã có 42 nhà cung cấp đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua cổng, với tổng số thuế đã nộp hơn 3.444 tỉ đồng. Trong đó gần 1.900 tỉ đồng các nhà cung cấp nước ngoài đã khai, nộp trực tiếp.
Phần còn lại do các bên Việt Nam khấu trừ, nộp thay, bao gồm Facebook là 1.748 tỉ đồng; Google là 979 tỉ đồng.
Đáng chú ý, có 6 nhà cung cấp nước ngoài lớn Meta (Facebook), Google, Microsoft, TikTok, Netfix, Apple chiếm 90% thị phần doanh thu dịch vụ thương mại điện tử kinh doanh trên nền tảng số xuyên biên giới tại Việt Nam đã thực hiện đăng ký thuế, khai thuế và nộp thuế tại Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đánh giá Việt Nam trở thành 1 trong 4 quốc gia đầu tiên ở khu vực ASEAN khẳng định chủ quyền đánh thuế của quốc gia đối với tổ chức, cá nhân ở nước ngoài có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới. Sau hơn 8 tháng triển khai, đến nay đã có nhiều nhà cung cấp nước ngoài đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua cổng này từ nhiều quốc gia như Mỹ, Hà Lan, Hàn Quốc, Singapore, Hong Kong, Ireland, Lithuania, Thụy Sĩ, Úc…
Tiếp tục siết chặt quản lý thuế
Về năm 2023, Cục trưởng Cục Thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) cho biết trên cơ sở cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài đã triển khai từ năm 2022, cơ quan thuế tiếp tục phối hợp các vụ, đơn vị trong ngành đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà cung cấp nước ngoài thực hiện việc đăng ký, kê khai và nộp thuế tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn phục vụ cho việc phân tích, quản lý thuế theo nguyên tắc rủi ro, xây dựng và triển khai hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng các nội dung công việc về thu thập dữ liệu từ nguồn internet, xác định danh tính người bán, người mua hàng.
Hiện đã có 42 nhà cung cấp đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua cổng, với tổng số thuế đã nộp hơn 3.444 tỉ đồng
Theo ông Nguyễn Bằng Thắng, về dài hạn cơ quan thuế sẽ khuyến khích các nhà cung cấp nước ngoài khai thuế qua đại lý thuế, từ đó sẽ tiến hành thanh tra, kiểm tra thuế, việc thực hiện nghĩa vụ thuế thông qua hồ sơ và tài liệu tại đại lý thuế.
Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với lĩnh vực thương mại điện tử, dịch vụ kỹ thuật số sẽ được tiến hành chủ yếu tại trụ sở cơ quan thuế thông qua đối chiếu dữ liệu từ sàn giao dịch, dữ liệu thanh toán của ngân hàng và dữ liệu do người nộp thuế kê khai.
Ông Nguyễn Bằng Thắng nhấn mạnh, việc chia sẻ dữ liệu, thông tin giữa các cơ quan quản lý nhà nước sẽ tạo điều kiện cho cơ quan thuế xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đầy đủ về hoạt động, giao dịch của hoạt động thương mại điện tử và dịch vụ kỹ thuật số tại Việt Nam.
Về phía cơ quan thuế địa phương, ông Mai Sơn, Cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội, cho biết bên cạnh việc đẩy mạnh các giải pháp quản lý thu, chống thất thu ngân sách, cục thuế năm 2023 sẽ tập trung hiện đại hóa công tác thu nộp, quản lý thuế đối với hộ kinh doanh; các nền tảng, hình thức ứng dụng mới, trong đó có cổng thông tin cho nhà cung cấp nước ngoài, cổng thông tin thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, Cục Thuế TP Hà Nội cũng tăng cường thực hiện công tác kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế; rà soát những doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao, có dư địa khai thác tăng thu lớn theo chuyên đề như thương mại điện tử, giao dịch liên kết.
Để tăng cường công tác quản lý thuế thời gian tới, Bộ Tài chính cho biết sẽ hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn thương mại điện tử trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn có chức năng đặt hàng trực tuyến và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế bằng phương thức điện tử.
Bộ Tài chính xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với thương mại điện tử; áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động thương mại điện tử...
Cơ quan thuế sẽ rà soát hoàn thiện quy định tại thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 80/2021/TT-BTC hướng dẫn Luật Quản lý thuế đối với việc đăng ký, kê khai, nộp thuế của nhà cung cấp nước ngoài trực tiếp, hoặc ủy quyền với cơ quan thuế trực tiếp..
