Ngày 27-9, ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, đã có công văn gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL), Bộ Ngoại giao về việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Nam tiếp nhận cổ vật bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay.
Theo công văn, qua thông tin trên báo chí, UBND tỉnh Quảng Nam được biết ngày 13-9, ở London, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đã tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay, có niên đại từ thế kỷ VII, với chiều dài khoảng 2 m, nặng khoảng 250 kg từ một gia đình người Anh.
Tượng “Nữ thần Durga”. (Ảnh: BỘ TƯ PHÁP MỸ)
Thông tin từ Cục An ninh Nội địa Mỹ (HSI) cho biết bức tượng này được nhà buôn đồ cổ (ông Douglas Latchford) xác nhận có nguồn gốc từ Mỹ Sơn và đã bị đánh cắp vào năm 2008.
Đây được xem là hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, có ý nghĩa quan trọng trong công tác nghiên cứu văn hóa Chăm-pa của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.
"Căn cứ Luật Di sản văn hóa và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, để cổ vật được trở về đúng với vị trí ban đầu, qua đó phát huy tốt nhất các giá trị về văn hóa, lịch sử, khoa học, UBND tỉnh Quảng Nam kính đề nghị Bộ VH-TT-DL, Bộ Ngoại giao nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền thống nhất cho phép tỉnh được tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay sau khi được đưa về Việt Nam để trưng bày tại Di sản Văn hóa thế giới - Khu đền tháp Mỹ Sơn, phục vụ nhu cầu tham quan, tìm hiểu của du khách" – công văn của UBND tỉnh Quảng Nam nêu.
Tượng Nữ thần Durga có dấu ấn sâu đậm trong đời sống tinh thần các tín đồ Hindu giáo của văn hóa Óc Eo. Việc trao trả bảo vật cho Việt Nam là một sự kiện đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.
Theo The Art Newspaper, đây là kết quả sau quá trình điều tra của Văn phòng HSI đối với trùm buôn lậu Douglas Latchford. Bộ Tư pháp Mỹ đã đăng thông cáo giải quyết vụ kiện dân sự, tịch thu 12 triệu USD có nguồn gốc từ việc bán cổ vật Đông Nam Á bị đánh cắp của Latchford.
Con gái Latchford - cô Julia Copleston - được thừa kế từ cha mình hơn 125 bức tượng, di vật bằng vàng sau khi ông qua đời mà chính quyền cáo buộc đã đánh cắp từ Campuchia, cùng tiền bạc. Trong thỏa thuận dàn xếp vụ kiện, Copleston đã đồng ý trả lại 12 triệu USD, cũng như đồng ý giao bức tượng đồng Nữ thần Durga từ thế kỷ thứ VII cho Việt Nam.
Năm 2008 và 2009, Douglas Latchford sử dụng số tiền thu được từ việc bán đồ cổ đánh cắp và buôn lậu để mua bức tượng đồng từ thế kỷ thứ VII - một nữ thần Durga 4 tay, dài 2 m, nặng 250 kg, có một vài vết vỡ, xước ở phía hai bên tai.
