Chánh Văn phòng Nội các Yoshihide Suga hôm 1-4 công bố "Reiwa" (Lệnh Hòa) sẽ là niên hiệu mới của Nhật Bản sau khi Nhật hoàng Akihito, 85 tuổi, thoái vị và truyền ngôi cho Thái tử Naruhito, 59 tuổi. Theo ông Suga, niên hiệu mới chính thức có hiệu lực từ ngày 1-5, một ngày sau khi Nhật hoàng Akihito thoái vị, kết thúc 31 năm triều đại "Heisei" (Bình Thành). "Chúng tôi hy vọng niên hiệu mới sẽ được công chúng chấp thuận rộng rãi và bám rễ sâu vào đời sống của người dân Nhật Bản" - ông Suga chia sẻ.
Theo sau công bố của ông Suga, Thủ tướng Shinzo Abe trong một tuyên bố cho biết niên hiệu mới có nguồn gốc từ một bài thơ viết về mùa hoa mận nở, được trích trong "Manyoshu" (Vạn diệp tập) - tuyển tập thơ ca lâu đời nhất của Nhật Bản ra đời vào thế kỷ VIII. Niên hiệu mới được lấy từ tuyển tập thơ ca "Manyoshu" khắc họa "bản sắc quốc gia độc đáo của Nhật Bản, chẳng hạn như lịch sử trường tồn, văn hóa thơm ngát, cũng như thiên nhiên tươi đẹp với 4 mùa rõ rệt" - ông Abe nói.
Người dân Nhật Bản chăm chú dõi theo khoảnh khắc Chánh Văn phòng Nội các Yoshihide Suga công bố niên hiệu “Reiwa” (Lệnh Hòa) tại thủ đô Tokyo hôm 1-4Ảnh: REUTERS
Về ý nghĩa, niên hiệu thứ 248 này mang hàm ý văn hóa được sinh ra và nuôi dưỡng khi con người "yêu thương, chăm sóc nhau" - ông Abe giải thích, đồng thời khẳng định cái tên "Reiwa" được chọn với hy vọng biến Nhật Bản thành một quốc gia mà mọi cá nhân đều có thể đạt được ước mơ của họ, như hoa mận nở rộ sau khi mùa đông khắc nghiệt kết thúc để báo hiệu mùa xuân đã về.
Theo AP, đây là lần đầu tiên trong suốt gần 1.400 năm, Nhật Bản không lấy niên hiệu từ các tác phẩm kinh điển của Trung Quốc. Thủ tướng Abe khẳng định việc chọn niên hiệu từ một tác phẩm Nhật Bản đã trở thành biểu tượng cho nền văn hóa dồi dào và truyền thống lâu đời của họ là hoàn toàn phù hợp.
Quá trình lựa chọn và công bố niên đại được Nhật Bản tổ chức một cách rất trang trọng. Theo báo The Straits Times, Nhật Bản như "ngừng chuyển động" vào khoảng 11 giờ 30 phút (giờ địa phương), khi hàng triệu người trên khắp quốc gia này, dù đang ở nhà hay làm việc, đều dừng tay để theo dõi thông báo của ông Suga. Tại thủ đô Tokyo, những người chăm chú dõi theo các màn hình khổng lồ ở nơi công cộng đã không giấu được niềm phấn kích hay thậm chí là những giọt nước mắt xúc động khi niên hiệu mới được công bố.
Theo đài NHK, "Reiwa" được chọn ra trong số 6 niên hiệu được trình lên trước một nhóm 9 thành viên, bao gồm các chuyên gia văn học Nhật Bản, lịch sử Nhật Bản, tác phẩm kinh điển Trung Quốc và lịch sử Đông phương, bên cạnh các đại diện truyền thông và doanh nghiệp. Niên hiệu mới phải đáp ứng 6 điều kiện: không dung tục, bao gồm 2 ký tự Kanji, dễ đọc, dễ viết, không trùng lặp với những niên hiệu trước đó và không phải là một cụm từ phổ biến.
Nhóm đưa ra quyết định cuối cùng nói trên bị đưa vào một căn phòng tại văn phòng thủ tướng - vốn đã được kiểm tra từ trước để bảo đảm không có thiết bị ghi âm. Ngoài ra, họ còn phải giao nộp điện thoại và nhiều thiết bị khác để phòng tránh rò rỉ thông tin. Giới chức Nhật Bản tuyên bố mọi niên hiệu bị rò rỉ trước ngày công bố chính thức đều bị thu hồi lập tức. Niên hiệu được chọn lựa sau đó sẽ được nội các Nhật Bản thông qua.
Chánh Văn phòng Nội các Suga cho biết chính phủ sẽ không tiết lộ danh tính của chuyên gia gợi ý niên hiệu "Reiwa". Bên cạnh đó, 5 niên hiệu không được chọn cũng sẽ được giữ bí mật. Các cơ quan chính phủ và công ty ở Nhật Bản có một tháng để đưa niên hiệu mới vào văn bản và hệ thống máy tính trước khi Thái tử Naruhito lên ngôi, trở thành Nhật hoàng thứ 126 của quốc gia này. Niên hiệu mới sẽ xuất hiện khắp mọi nơi, từ vé tàu và phần mềm đến lịch và các văn bản chính thức.