Người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) chính là hình thức bảo hiểm bắt buộc không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện để chăm sóc sức khỏe cơ bản cho nhân dân. Luật BHYT của Việt Nam, bản chất là BHYT xã hội nhằm chia sẻ rủi ro, giảm gánh nặng chi trả từ tiền túi của người bệnh và tạo nguồn lực quan trọng để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.
Thế nhưng một thực tại đáng buồn đang diễn ra, khi mà thời gian gần đây, nhiều bạn đọc trên báo sức khỏe Cộng đồng phản ánh việc “phân biệt đối xử” đối với bệnh nhân sử dụng BHYT tại Bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình TP.HCM tọa lạc ở địa chỉ: 929 Trần Hưng Đạo, P.1, Q.5, TP.HCM. Vậy, có hay không vấn nạn phân biệt đối xử này?
Bệnh nhân đăng kí mổ theo yêu cầu cần phải làm giấy cam kết. Ảnh NT
Mổ bảo hiểm phải chờ, mổ dịch vụ làm ngay
Một bệnh nhân ở Bình Thuận bị ngã, vỡ xương đòn của tay. Bệnh nhân được đưa vào BVĐK tỉnh Bình Thuận nhưng vì xương bị vỡ phức tạp nên bệnh viện tư vấn chuyển vào Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM.
Ngay tại bệnh viện tỉnh, bệnh nhân đã được tư vấn về “tốc độ” mổ nếu sử dụng BHYT sẽ rất chậm. Nếu như bệnh nhân vẫn muốn sử dụng BHYT thì bệnh viện vẫn hỗ trợ chuyển tuyến bảo hiểm.
“Bệnh viện tỉnh cho biết nếu mổ BHYT ở Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM phải đợi ít nhất 3 tuần. Trong khi tay tôi sưng phù, đau nhức kinh khủng, thì liệu rằng chờ như thế tôi có chịu được không? Nghe tư vấn số tiền mổ dịch vụ chỉ khoảng 10 triệu, tôi bấm bụng: Thôi, mổ đại cho nhanh!”, bệnh nhân tên H, ở huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận cho biết.
Bệnh nhân T, 51 tuổi, nhà ở quận 10 điều trị tại khoa Chi trên, khi được hỏi về vấn đề trên, bức xúc chia sẻ: “Bảo hiểm y tế vào đây không có tác dụng gì, nếu muốn mổ theo bảo hiểm thì mình có chờ được không vì kín lịch hết rồi. Buộc mình phải đến với cuộc chơi này thôi (phải đăng kí dịch vụ mổ theo yêu cầu - PV)”.
“Đau quá phải mổ dịch vụ cho nhanh chứ mổ thường chờ sao nổi? Người mổ thường có BHYT phải chờ nhanh nhất gần 2 tuần, có người phải chờ cả tháng”, một bệnh nhân khác chia sẽ.
Và đó cũng là chia sẽ của hầu hết các bệnh nhân với PV trong gần 1 tuần chúng tôi khảo sát, lấy ý kiến Bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM.
Chỉ một số ít bệnh nhân chấp nhận chờ đợi để xắp xếp lịch vì hoàn cảnh khó khăn. Như chị M làm công nhân phụ hồ bị máy uốn sắt cuốn làm gãy tay, do không có tiền để đăng kí mổ dịch vụ chị phải chờ gần 2 tuần để được xếp lịch mổ. “Mình không có tiền thì phải nằm chờ, còn người ta có tiền thì đăng kí mổ dịch vụ cho nó nhanh rồi về chứ đâu ai muốn ở trong này”. Chị M chia sẻ.
Tình trạng các bệnh nhân điều trị, phẫu thuật có BHYT đúng tuyến hay trái tuyến phải chờ đợi rất lâu để được xắp lịch mổ, thời gian chờ đợi có khi lên tới cả tháng trời. Nhưng nếu chuyển đăng kí mổ theo yêu cầu thì sẽ được xử lý nhanh, gọn, và lẹ. Và tất nhiên hầu hết các bệnh nhân đều không muốn nằm chờ đợi, đành phải phải đăng kí mổ theo yêu cầu để được sớm được về nhà.
Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM phủ nhận “vấn nạn” này?
Để củng cố thêm những thông tin người dân phản ánh, PV Báo Sức khoẻ Cộng đồng trong vai người thân bệnh nhân đã gặp một nhân viên Khoa Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM để hỏi khi nào bệnh nhân Đ được mổ?
PV: Khi nào thì mẹ em mới được mổ?
“Cái này phải chờ lịch! Vì mình không có đăng kí dịch vụ thì phải thứ 6 này bác sĩ mới xếp lịch. Tại vì lịch tuần này đã kín lịch rồi, đầy hết rồi! Do mình vô sau thì phải đợi! Đợi đến thứ 6 này bác sĩ sẽ xếp lịch cho mình sau”, cô nhân viên không biết tên (vì bảng tên bị úp ngược vào trong) cho biết.
PV: Nếu giờ đăng kí mổ dịch vụ thì có mổ liền được không?
Cô nhân viên: Mổ dịch vụ là mình đăng kí mổ ngoài giờ,
PV: Là được mổ liền luôn hả?
Cô nhân viên: Ờ! Cái đó sẽ là giờ nào bác sĩ rảnh ngoài giờ (sau giờ hành chính), rảnh giờ nào bác sĩ sẽ mổ. Tuỳ loại mổ cao nhất của mổ ngoài giờ đó là 7 triệu 6. Còn mổ bảo hiểm thì đợi tới thứ 6 này mình mới biết là khi nào mổ.
Nhiều bệnh nhân phải nằm chờ ngoài hành lang cả tuần để được xếp lịch mổ. Ảnh NT
Trong khi đó, trả lời Báo Sức khoẻ Cộng đồng, Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình cho biết rằng những phản ánh của bệnh nhân là một sự “lầm tưởng” và một phần nguyên nhân nữa là do thủ tục khám BHYT rườm rà.
“Do thủ tục khám BHYT rườm rà hơn khám yêu cầu, muốn khám BHYT phải có giấy chuyển tuyến từ BV đăng ký khám BHYT ban đầu lên BV CTCH, phải trình thẻ BHYT hợp lệ, khi tái khám phải đúng hẹn theo giấy hẹn khám BHYT…mà tất cả điều này là do cơ quan bảo hiểm y tế qui định, BV chỉ là nơi thực hiện các yêu cầu của cơ quan BHYT, nếu không thực hiện đúng sẽ bị BHYT xuất toán và không chi trả lại cho bệnh viện. Khám yêu cầu thì chỉ đóng tiền và đăng ký khám nên nhanh hơn, dễ dàng hơn dẫn đến bệnh nhân cảm nhận và lầm tưởng đang phân biệt đối xử với bệnh nhân”, nguyên văn phản hồi của Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM.
Giải thích của Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM thoạt nghe có vẻ hợp tình hợp lý, nhưng, tư vấn của nhân viên với những câu đại loại “kín lịch rồi! chưa biết! chờ xếp lịch…” rồi sau đó cho biết “tốc độ chóng mặt” của mổ dịch vụ “nay đăng ký mai có thể mổ” đã và đang đánh trực tiếp vào tâm lý bệnh nhân: Muốn nhanh thì phải tốn tiền!
Và ở đấy, BHYT – Một trong những loại hình y tế được Nhà nước khuyến khích, bệnh nhân phải “vứt đi” bởi giá trị của nó chỉ có thể tồn tại khi chấp nhận điều kiện “chờ” bên cạnh những cơn đau!
