Động Thiên Đường nằm ẩn mình sâu trong lòng di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, toạ lạc trên một khối núi đá vôi rộng lớn, hình thành cách nay khoảng 400 triệu năm, thuộc huyện Bố Trạch. Nơi đây được mệnh danh là "hoàng cung trong lòng đất", là một trong những kỳ quan tráng lệ và huyền ảo bậc nhất của thế giới.
Động Thiên Đường tuyệt đẹp tựa thiên cung nơi trần thế.
Nằm cách trung tâm TP Đồng Hới khoảng 60 km về hướng Tây Bắc và cách nhánh tây đường Hồ Chí Minh khoảng 3,5 km, động Thiên Đường thuộc vùng lõi Phân khu Phục hồi sinh thái với diện tích hơn 1.700 ha, độ cao khoảng 360 m so với mực nước biển. Động được phát hiện năm 2005 do một người dân địa phương tên là Hồ Khanh, trong một lần vào rừng ông đã vô tình phát hiện ra hang động tuyệt mỹ này. Chính những thông tin đó đã khơi dậy sự chú ý từ dư luận và đến tai các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, cuối năm 2005, Hiệp hội Nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh đã tiến hành thám hiểm, khảo sát trên diện rộng và cho ra kết luận đây là một trong những hang động khô dài nhất châu Á, với tổng chiều dài hơn 30 km.
Để đến được với cửa động, du khách phải vượt qua hành trình tản bộ 570 m xuyên qua tán rừng nguyên sinh. Cửa động chỉ đủ cho 2 người chui qua cùng lúc nhưng đằng sau là một không gian bao la, rộng lớn. Càng đi sâu vào trong hang, nhiều người sẽ choáng ngợp trước các nhủ đá, măng đá với muôn hình vạn trạng, sự xâm thực của nước mưa vào đá vôi gây nên tình trạng cắt xẻ, tạo ra nhiều dạng địa hình khác nhau cho động Thiên Đường. Men theo cây cầu gỗ chạy dài hơn 1 km nhìn góc nào động Thiên Đường cũng như một bức tranh siêu thực, một thế giới cổ tích.
Dưới bàn tay nhào nặn của thiên nhiên, các loại thạch nhủ hiện lên lấp lánh, đủ hình đủ kiểu, tạo sự liên tưởng đến hình dáng con người, chim thú, hay những đồ vật. Phản chiếu qua bóng đèn led, vẻ đẹp trong động càng lung linh huyền ảo, là một biểu trưng cho giá trị thẩm mỹ và sự độc đáo. Điều đặc biệt hơn nữa, theo các nhà nghiên cứu thám hiểm, sâu trong hang động có rất nhiều giếng trời, được thông từ đỉnh núi xuống làm không khí được đối lưu, thế nên càng vào sâu trong hang thì nhiệt độ càng mát mẻ dễ chịu. Nhiều người còn ví động Thiên Đường như chiếc máy điều hoà khổng lồ, mùa đông thì ấm áp, mùa hè thì mát mẻ.
Lối xuống hang men theo cầu thang gỗ sâu đến 70 m.
Không chỉ riêng động Thiên Đường mà Quảng Bình còn rất nhiều hang động khác cần được khám phá và đánh thức. 2 lần được UNESCO vinh danh vào danh sách di sản thế giới, một lần nữa khẳng định những giá trị vô giá của miền di sản, là niềm tự hào không chỉ đối với người dân Quảng Bình mà còn của Việt Nam./.