Mùa mưa, nước rửa trôi thuốc, nhiều nông dân lại mang bình ra xịt thuốc BVTV như “tắm lại” cho vườn cây.
Anh Lại Hồng C, giám đốc một HTX Dịch vụ nông nghiệp cây ăn trái tại xã Xuân Bắc, huyện Xuân Lộc dẫn chúng tôi tham quan các vườn xoài đang thời điểm ra bông, chia sẻ: Cây xoài thường có rất nhiều loại sâu cuốn lá, sâu đục trái, bọ trĩ, rệp sáp, nhện đỏ… nên việc phun thuốc để phòng trừ là bình thường.
Đặc biệt, trồng xoài sợ nhất vào mùa mưa, vì khi cây ra bông gặp mưa nhiều, chỉ cần ngưng phun xịt thuốc thì bông sẽ bị thối rụng hết ngay. Do vậy, có tháng cao điểm phải “đánh thuốc” cả chục lần, toàn chọn các loại thuốc đặc trị phun thì mới diệt được sâu và nấm bệnh hiệu quả. Nhất là vào thời điểm xoài đang ra bông như bây giờ thì cứ liên tục 3 ngày phun/lần, hầu như trong những tháng mưa chẳng có ngày nào… ngưng phun thuốc.
Tương tự, dẫn chúng tôi đi tham quan những khu vườn mít, bưởi vừa trồng mới thay thế diện tích tiêu, điều kém hiệu quả bị phá bỏ, anh Nguyễn Thanh P, một nông dân sản xuất giỏi cấp quốc gia ở xã Hưng Lộc thẳng thắn chia sẻ: “Việc khuyến khích nông dân cơ cấu lại cây trồng theo xu hướng thị trường là cần thiết, vì không thể cứ giữ mãi một loại cây trồng kém hiệu quả. Chỉ có điều, hiện nay vẫn còn nhiều người giữ thói quen lạm dụng phân, thuốc BVTV và sử dụng không đúng cách trong quá trình canh tác gây ô nhiễm môi trường thì rất đáng lo ngại”.
Đủ loại vỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng xong vứt bừa xuống ruộng.
Theo anh P, ngày xưa ruộng vườn còn khá sạch vì nông dân ít phun xịt, mỗi năm cùng lắm chỉ vài ba lần, còn bây giờ thì cứ phun vô tội vạ, có những vườn cây phun tới mấy chục lần một năm, thậm chí càng mưa bà con càng phun mạnh. Môi trường vùng nông thôn cũng vì thế không còn trong lành như trước.
Để tìm hiểu thực tế, chúng tôi ghé thăm vườn bưởi được xem là kiểu mẫu của gia đình ông Bùi Văn H tại xã Hưng Lộc, đúng lúc ông đang kéo dây phun thuốc ngoài vườn. Nhìn vườn bưởi thấy mật độ trồng khá dày, nhiều cây đang ra bông và trái nhỏ.
Sau khi phun xong thùng thuốc, ông H ngưng việc và cởi vội chiếc áo khoác ngoài ướt đẫm mồ hôi, hổn hển nói: “Vừa thu hoạch xong đợt trái là mình phải tranh thủ phun thuốc ngay để dưỡng bông, nếu không nguy cơ sẽ bị rụng hết. Sau đợt này còn tiếp tục phun phòng trừ cả ruồi vàng, nhện… Nói chung mình cứ cảm thấy vườn bất ổn là phải phun ngay thì mới mong giữ được năng suất”.
Thuốc trừ cỏ rất độc vẫn được sử dụng tại nhiều vườn cây ăn trái.
Vườn bưởi của gia đình ông H có diện tích 1,3ha, với khoảng 800 gốc bưởi da xanh (từ 1 năm đến 20 năm tuổi), trong đó 600 gốc bưởi đang cho thu hoạch trái. Cứ 2 tuần cắt bán một lần, chi phí đầu tư phân, thuốc, công chiếm khoảng trên 30%/tổng thu/năm. Mặc dù đang hướng đến canh tác hữu cơ an toàn sinh học, nhưng thực tế hiện nay vườn bưởi nhà ông vẫn phải phun, xịt gần như quanh năm.
Phun thuốc theo "khuyến cáo" của cửa hàng Ngồi quan sát, ghi nhận tại một cửa hàng vật tư nông nghiệp trên địa bàn TX Long Khánh (Đồng Nai), chúng tôi thấy lượng khách ra vào mua phân bón và các loại thuốc xử lý cho cây trồng khá đông. Ở đây hầu như “món” gì cũng có, từ các loại phân hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích, tạo trái… với giá bán khá mềm. Đa số nông dân ghé vào cửa hàng báo bệnh cây trồng, nghe tư vấn xong là chỉ mua phân, thuốc về phun theo “khuyến cáo” của chủ cửa hàng. |