Xen với những ngày thịt, cá ê hề, đôi khi trên bàn ăn chỉ một dĩa đọt bí hay đọt bầu xào tỏi chấm với chao ớt hoặc chén nước tương cay cay thì cũng đã đủ ngon cơm.
Chị bạn làm chung bảo: “Đó giờ chị mới biết ăn đọt bầu. Hôm bữa có người quen biếu ít đọt bầu, chị lặt xào tỏi. Không ngờ cũng ngon như đọt bí! Ơ cơm nấu nhỉnh hơn mọi ngày. Hết sạch!” Bữa cơm có sự hiện diện của đọt bí, đọt bầu bao giờ cũng ngon!
Đọt bí, đọt bầu vừa thơm, giòn lại ngọt nên giờ đây đọt bí, đọt bầu không chỉ là món ăn của người dân quê mà còn được người ở phố ưa chuộng.
Bên cạnh đó, việc chế biến đọt bí, đọt bầu cũng không hề khó. Quan trọng là phải tước hết xơ bên ngoài. Qua bàn tay khéo léo của những người nội trợ, đọt bí, đọt bầu cho ra nhiều món ngon. Nhanh thì lặt xong đem rửa, bắc nước luộc chấm với thịt, cá kho. Còn công phu hơn chút thì có đọt bí, đọt bầu xào với thịt bò, thịt heo, tôm, tép hoặc nấu canh chua, nhúng lẩu,…
Món nào cũng cũng ngon, cũng hấp dẫn nên dù đã chắc bụng nhưng người dùng vẫn cứ muốn thêm cơm. Món ăn một thời vốn quanh quẩn ở chái bếp nhà nghèo nay trở thành thứ rau thời thượng- nhất là trong những nhà hàng đặc sản quê. Một dĩa đọt bí, đọt bầu xào tỏi vừa dọn ra bốc mùi thơm phức chỉ cần thưởng thức một lần thôi cũng sẽ nhớ mãi.
Nhưng không phải muốn ăn đọt bí, đọt bầu lúc nào cũng có. Có những hôm muốn ăn đọt bí, đọt bầu nhưng rảo khắp chợ mà nào có! Vậy mà nhiều khi vô tình lại mua được đọt bí, đọt bầu. Đó bao giờ cũng là lời mời chào từ những người bà, người chị lam lũ với mớ rau tập tàng, một vài bó rau lang, rau muống đỏ, đọt bí, đọt bầu...
Màu xanh mơn mởn, nõn nà của những thứ rau vườn khiến ai cũng thích mắt. Riêng tôi! Bao giờ tôi cũng dành sự chú ý nhiều hơn cho vẻ mộc mạc, bình dị, đầy khỏe khoắn của đọt bí, đọt bầu. Đối với tôi, đọt bí, đọt bầu ngon là một lẽ. Lẽ khác, từ đọt bí, đọt bầu nhắc tôi nhớ về những kỷ niệm bên gia đình những ngày còn nghèo khó. Đó là dáng mẹ lom khom chỉnh lại giàn bầu, dây bí xiêu vẹo sau trận mưa tối qua.
Đó là dáng cha lam lũ trên đồng nhưng không quên kiếm con rô, con chạch mang về kho chấm với mớ đọt bí, đọt bầu. Thế mới biết, dù mỗi một ngày đi qua dấu chân chim có hằn thêm trên khóe mắt nhưng kỷ niệm thì vẫn vẹn nguyên chỉ chực chờ đến một lúc nào đó được đánh thức bằng hiện thực xung quanh. Như dĩa đọt bầu xào tỏi hôm nay, chẳng hạn!