Liên quan đến bài báo "Dân khốn khổ suốt gần 15 năm vì "cát tặc" lộng hành" mà Báo Người Lao Động phản ánh, UBND huyện Mê Linh (TP Hà Nội) vừa yêu cầu Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan công an để điều tra phần diện tích 7,8 ha có dấu hiệu khai thác cát trộm.
Khu vực bãi cát ở thôn Chu Phan, xã Chu Phan, huyện Mê Linh, TP Hà Nội. Ảnh: Hữu Hưng
Đồng thời, lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất chưa sử dụng của Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Tiền Giang (Công ty Tiền Giang - đơn vị khai thác cát bị phản ánh); đề nghị Cục đường thủy nội địa Việt Nam kiểm tra, xử lý đối với 1 vị trí cầu cảng chưa đúng với nội dung được cấp phép hoạt động.
UBND huyện Mê Linh nghiêm cấm Công ty Tiền Giang hoạt động vào mùa mưa lũ hàng năm (từ ngày 16-5 năm trước đến 31-10 năm sau); thực hiện đúng và đầy đủ các nội dung đã được cấp có thẩm quyền xác nhận trong bản cam kết bảo vệ môi trường; trả lại mặt bằng diện tích đất 0,99 ha cho UBND xã Chu Phan quản lý; chấm dứt hoạt động tại cầu cảng xây dựng sai vị trí được cấp phép.
Yêu cầu Công an huyện, Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị, Thanh tra giao thông vận tải huyện, Hạt quản lý đê điều thực hiện nghiêm chức năng quản lý nhà nước trong khai thác khoáng sản, bãi chứa trung chuyển vật liệu xây dựng; kịp thời phát hiện, tham mưu UBND huyện xử lý theo thẩm quyền các trường hợp vi phạm trên địa bàn; chủ động có kế hoạch kiểm tra, giám sát theo thẩm quyền, yêu cầu công ty trong thời hạn khai thác chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản, đất đai, đê điều, bảo vệ môi trường.
UBND huyện Mê Linh yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với nội dung thiếu sót liên quan đến bãi cát mà Công ty Tiền Giang đang khai thác; tập trung tổ chức thực hiện, báo cáo kết quả trước ngày 31-12-2023.
7,8 ha cát giáp ranh bãi cát của Công ty Tiền Giang bị khai thác trộm. Ảnh: Hữu Hưng
Trước đó, Báo Người Lao Động đăng bài "Dân khốn khổ suốt gần 15 năm vì "cát tặc" lộng hành", phản ánh tình trạng có dấu hiệu khai thác cát trái phép của Công ty Cổ phần Thương mại Tiền Giang gây ô nhiễm môi trường và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nhân dân địa phương tại xã Chu Phan, huyện Mê Linh. Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh sau đó đã yêu cầu các cơ quan liên quan vào cuộc điều tra, làm rõ.
Phòng TN-MT huyện Mê Linh sau đó đã kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản, bãi chứa trung chuyển vật liệu xây dựng đối với Công ty Tiền Giang. Sau khi tiến hành kiểm tra, Phòng TN-MT huyện Mê Linh cho biết có tình trạng khai thác trộm cát san nền tại diện tích 7,8 ha (phần giáp ranh bãi cát của Công ty Tiền Giang), đồng thời kết luận nhiều vi phạm tại Công ty Tiền Giang.
Cụ thể, Công ty Tiền Giang hiện đang được UBND TP Hà Nội cho thuê đất để thực hiện dự án có tổng diện tích là 42 ha, vị trí, ranh giới được phép sử dụng đất được thể hiện tại bản trích đo địa chính được Sở TN-MT xác nhận ngày 8-112010. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, sau khi đối chiếu diện tích, ranh giới được phép sử dụng và diện tích, ranh giới hiện trạng công ty đang sử dụng cho thấy công ty sử dụng vượt diện tích được thuê đất là 0,99 ha để xây dựng 1 cầu cảng, bãi đỗ xe, máy cẩu và trung chuyển vật liệu xây dựng.
Cục đường thủy nội địa Việt Nam cấp phép hoạt động Cảng thủy nội địa Chu Phan có nội dung: "vùng đất của cảng diện tích 5,0 ha theo Quyết định số 2567/QĐ-UBND ngày 24-5-2016 của UBND TP với 2 cầu cảng hoạt động". Tuy nhiên, kết quả tại thời điểm kiểm tra cho thấy công ty đã xây dựng 1 cầu cảng sai vị trí được Cục đường thủy cấp phép hoạt động.
Ngày 24-5-2016, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 2567/QĐ-UBND về việc điều chỉnh một số nội dung tại Quyết định số 5825/QĐ- UBND ngày 24-11-2010 của UBND TP Hà Nội, trong đó có nội dung chính "giao cho công ty sử dụng 370.000 m2 đất làm diện tích khai thác và 50.000 m2 đất làm khu vực bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng; công ty chỉ được phép sử dụng đất để thực hiện các hoạt động khai thác cát san lấp và làm bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng vào mùa khô (từ 1-11 năm trước đến 15-5 năm sau), vào mùa mưa lũ hàng năm phải ngừng hoạt động". Tuy nhiên, Công ty Tiền Giang vẫn thực hiện hoạt động kinh doanh, tập kết, vận chuyển vật liệu xây dựng (cát, sỏi, ...) vào mùa mưa lũ hàng năm là thực hiện chưa đúng chỉ đạo của UBND TP Hà Nội.
Tại bản cam kết bảo vệ môi trường đã được UBND huyện Mê Linh xác nhận tại Văn bản số 11/GXN-UBND ngày 27-11-2009, công ty cam kết thực hiện "sử dụng xe chuyên dụng tưới đường với tần suất 2 lần/ngày; các xe vận tải chuyên chở phải có sàn xe được lót kín, phía trên phủ bạt nhằm tránh rơi cát, gạch, ngói; bố trí trạm rửa xe tại cổng ra vào công trường.
Xe vận chuyển trước khi ra khỏi công trường phải được rửa sạch đất, cát bám xung quanh thành xe, lốp và gầm xe, tránh phát tán bụi trên đường vận chuyển; giám sát chất lượng không khí xung quanh, bụi, tiếng ồn, nước thải với tần suất giám sát 2 lần/năm". Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, Công ty Tiền Giang chưa bố trí trạm rửa xe tại khu vực bãi khai thác để làm sạch cát, bụi bẩn đối với các xe vận chuyển vật liệu xây dựng ra vào khu vực bãi tập kết.
Trong quá trình khai thác cát tại vị trí được cấp phép, công ty chưa thực hiện việc lắp đặt bảng thông báo tại bờ sông thuộc phạm vi khu vực khai thác để công khai thông tin giấy phép khai thác, dự án khai thác cát, sỏi lòng sông với các nội dung như: Tọa độ, diện tích và sơ đồ phạm vi khu vực khai thác; thời gian khai thác; tên, phương tiện, thiết bị sử dụng để khai thác cát, sỏi.
Chưa lắp đặt bảng thông báo để công khai thông tin của bến bãi tập kết cát, sỏi với các nội dung như địa chỉ cung cấp cát, sỏi được tập kết tại bến bãi, diện tích bến bãi theo quy định tại Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24-2-2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.
